Üyemiz nezdinde açılan ve geçtiğimiz günlerde lehimize sonuçlanan dava ile İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı Karşıyaka İlçesindeki defin nöbetleri iptal ettirmiştik. Aile Hekimleri'nin üstünden yürütülen defin ve ölüm bildirim sistemi nöbetlerinin ülke çapında kaldırılması için bugün itibariyle Sağlık Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı'na başvurduk. Ayrıca üyelerimiz, aşağıda yer alan bireysel dilekçe örneği ile bağlı oldukları idareye başvuru yapabilirler. İşte başvurumuz: Ülkemizde aile hekimliği, 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanununa ve buna bağlı olarak yürürlüğe konulan Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği ile Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülmektedir. 5258 sayılı Kanun’un 8. Maddesi gereğince çıkarılan ve 25.01.2013 tarihli 28539 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren, Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği’nin, “Aile hekiminin görev, yetki ve sorumlulukları” başlıklı 4. maddesine bakıldığında da aile hekimine defin ruhsatı veya ölü muayenesi ile ilgili bir görevlendirme yapılmamıştır. 5258 sayılı yasa gereğince aile hekimlerine nöbet uygulaması getirilmişse de Kaymakamlıklarca uygulamada defin nöbeti olarak bilinen Ölüm Bildirim Sistemi Nöbetleri hukuki dayanağı olmamasına rağmen üyemiz olan ve olmayan aile hekimlerine yazılmaktadır. 19.01.2010 tarih ve 27467 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren, “Mezarlık Yerlerinin İnşaası ile Cenaze Nakil ve Defin İşlemleri Hakkında Yönetmeliğin” 16. maddesi, 19.01.2013 tarihli 28533 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren, “Mezarlık Yerlerinin İnşaası ile Cenaze Nakil ve Defin İşlemleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin” 7. maddesinde belirtildiği şekilde değiştirilmiştir. Değiştirilen ve yürürlükte olan “Ölüm belgesi verilmesi” başlıklı 16. maddenin 3. fıkrası şu şekildedir:  

Ölüm belgesi verilmesiMadde 16/3: Ölümün sağlık kurumları dışında gerçekleşmesi durumunda ölüm belgesi cenazenin bulunduğu yerdeki belediye tabibi tarafından, belediye tabibi bulunmayan yerlerde toplum sağlığı merkezi hekimi yoksa aile hekimi tarafından, bunların bulunmaması halinde ise ölüm belgesi düzenleme yetkilisi tarafından verilir.

  Düzenlemede belirtildiği üzere, ölümün sağlık kurumlarında gerçekleşmesi durumunda ölüm belgesi verme görevi öncelikli olarak cenazenin bulunduğu yerdeki belediye tabibine verilmiştir. Belediye tabibinin ve toplum sağlığı merkezi hekiminin bulunmadığı yerlerde bu görev aile hekimlerine verilmiştir. Defin nöbetinin ilçelerde öncelikle belediye hekimleri tarafından ifa edileceği Mezarlık Yerlerinin İnşaası ile Cenaze Nakil ve Defin İşlemleri Yönetmeliğine ve Aile Hekimliği mevzuatına aykırı olması nedeniyle  İzmir-Karşıyaka İlçesinde yazılan nöbet listesinin iptali istemiyle Sendikamızca İzmir 2. İdare Mahkemesinde dava açılmıştır. İzmir 2. İdare Mahkemesinin 2014/1909 E. – 2015/922 K. sayılı kararında, “Mahkememizce yapılan değerlendirme neticesinde; yukarıda belirtilen kanun hükümleri uyarınca belediye tabipleri olan yerlerde defin ruhsatiyeleri bu tabipler tarafından, bulunmadığı takdirde hükümet tabipleri tarafından mevtanın muayenesinden sonra verilecek olup, dolayısıyla defin ruhsatı düzenleme görev ve yetkisinin mesai saati içinde ya da mesai saatleri dışında herhangi bir ayrıma gidilmeksizin esasen belediye tabibinde olduğu, belediye tabibinin bulunmadığı yerlerde ise bu hizmetin aile hekimliğinin uygulandığı yerlerde toplum sağlığı hekimi veya aile sağlığı hekimi tarafından yerine getirileceği, Karşıyaka İlçesinde ise 3 adet belediye tabibinin bulunduğu anlaşılmakla, dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” denilerek, davamızın kabulüne ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. Anayasa 138/4. Maddesinde belirtildiği üzere, “Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.”, ayrıca İYUK’un 28/1. maddesinde de belirtildiği üzere, “Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez.” denilmiştir. Her ne kadar bu düzenlemeler ilgili idare için bağlayıcı olsa da defin nöbetinin hukuka aykırılığının tespiti açısından önem arz etmektedir. Anayasanın ve İYUK’un belirtilen maddeleri uyarınca ekte sunulan İzmir 2. İdare Mahkemesi ilamının uygulanarak, müvekkil Sendika üyesi aile hekimlerinin de içerisinde bulunduğu aile hekimlerinin ölüm bildirim sistemi nöbetine dahil edilmemesinin sağlanması için Bakanlığınızca gerekli işlemlerinin tesis edilmesini, Kaymakamlıklara bu konuda genel bir talimat verilmesini ve üyemiz olan veya olmayan aile hekimlerinin mağduriyetlerinin giderilerek defin nöbeti uygulamasına son verilmesini talep ederiz.   Saygılarımızla…   Zekiye BACAKSIZ Genel Sağlık İş Sendikası Genel Başkanı   Sağlık Bakanlığı'na başvuru dilekçemiz İçişleri Bakanlığı'na başvuru dilekçemiz Bireysel başvuru örnek dilekçe Bireysel Dilekçe için Ek-1'i eklemeyi unutmayınız: İzmir 2. İdare Mahkemesinin 2014/1909 E. – 2015/922 K. sayılı ilamı. (pdf formatında açılan dosyanın çıktısını alınız)